Ημερίδα

Στα πλαίσια της διάχυσης των ενεργειών και των αποτελεσμάτων του έργου διοργανώθηκε ημερίδα με ειδική θεματολογία που αφορούσε τη συντήρηση-αποτύπωση-ψηφιακή «διάσωση» του ιστορικού, παραδοσιακού σκάφους Ελένη Π. Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στην Καρδίτσα, στο αμφιθέατρο του τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (ΔΕΞΥΣ), την Παρασκευή 10 Μαρτίου 2023, και ώρες 11:00 – 15:00. Η  διοργάνωση έδωσε τη δυνατότητα στο κοινό να παρακολουθήσει την Ημερίδα δια ζώσης αλλά και να συμμετάσχει εξ αποστάσεως μέσω βιντεοδιάσκεψης με τη χρήση της εφαρμογής Google Meet (σύνδεσμος συμμετοχής: https://meet.google.com/ysb-aikd-mva). Τέλος, εφόσον ο αριθμός των συνδέσεων στη βιντεοδιάσκεψη καλύπτονταν, προβλέφθηκε η δυνατότητα παρακολούθησης της ημερίδας μέσω του κοινωνικού μέσου δικτύωσης YouTube livestreaming. Την οργάνωση και υποστήριξη της ημερίδας ανάθεσε το ΔΕΞΥΣ σε εξωτερικό συνεργάτη. Στόχος των φορέων του έργου ήταν η ενημέρωση της ακαδημαϊκής κοινότητας για τη σπουδαιότητα του εγχειρήματος και την εξέλιξη των εργασιών του έργου. 

Το άνοιγμα των εργασιών της Ημερίδας ανήγγειλε ο Πρόεδρος του Τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού (ΔΕΞΥΣ) κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, καλωσορίζοντας ταυτόχρονα συμμετέχοντες και παρευρισκόμενους (https://youtu.be/QebTAOMiTjw). 

Η Ημερίδα ξεκίνησε με την εισήγηση της κας Κωνσταντίνας Αδαμοπούλου, Διευθύντριας του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας (ΙΑΜΥ) με θέμα: “Το πέραμα ΕΛΕΝΗ Π.: ένα πολυκύμαντο ταξίδι με ασφαλή τελικό προορισμό”. Έγινε ιστορική αναδρομή στην πορεία του παραδοσιακού σκαριού από το σκάρωμα του στη Σκιάθο έως την ανέλκυση του στη Σαλαμίνα, αναφορά στο χρονικό κήρυξης του ως διατηρητέου ιστορικού μνημείου καθώς και στις χρονοβόρες και εναγώνιες προσπάθειες του ΙΑΜΥ για την διάσωση και αποκατάσταση του. 

Εκ μέρους της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού παρουσιάστηκε στη συνέχεια η εισήγηση με θέμα: “Η πολιτισμική αξία της ξυλοναυπηγικής τέχνης και των ξύλινων σκαφών”, υπογραμμίζοντας την επιτακτικότητα του έργου στα πλαίσια διάσωσης και προβολής της πολιτισμικής κληρονομιάς του τόπου μας και την αξία του εγχειρήματος . 

Τη σκυτάλη πήραν οι υπόλοιποι εταίροι του έργου οι οποίοι παρουσίασαν πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες, εστιάζοντας σε θέματα της παραδοσιακής ξυλοναυπηγικής όπως οι τεχνικές κατασκευής ξύλινων σκαφών, αλλά και θέματα διάσωσης, όπως η τεκμηρίωση της κατάστασης διατήρησης του ΕΛΕΝΗ Π., η αποσυναρμολόγηση του με σκοπό τη συντήρηση και αποκατάστασή του καθώς και την παρουσίαση των υιοθετούμενων καινοτόμων τεχνολογικών μεθόδων του έργου με σκοπό την  προβολή και ανάδειξή της πολιτισμικής αξίας που φέρει. 

Η Ημερίδα ολοκληρώθηκε, καλύπτοντας έτσι ένα ευρύ φάσμα θεματολογίας, με την ομιλία του κ. Ιωάννη Παρίση, πρόεδρο του Ναυτικού Μουσείου Σκιάθου, με θέμα: “Σκιαθίτες ναυπηγοί και καραβοκύρηδες, 1830-1930”. 

Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάστηκαν οι εργασίες: 

Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου, «Το πέραμα ΕΛΕΝΗ Π.: ένα πολυκύμαντο ταξίδι με ασφαλή τελικό προορισμό» (https://youtu.be/tP5gzsQqr1w).

Σταυρούλα Φωτοπούλου, «Η πολιτισμική αξία της ξυλοναυπηγικής τέχνης και των ξύλινων σκαφών» (https://youtu.be/ANepbp6dafw).

Κωνσταντίνος Δαμιανίδης, «Μελέτη του Φυσικού Αντιγράφου του περάματος “Ελένη Π.”».

Μ. Σκαρβέλης, Ι. Μπόθος, Μ. Τιλελή, Ιω Κουμπίδου, Μ. Παπαδοπούλου, Δ. Τσίποτας, «Τεκμηρίωση τεχνικών κατασκευής και το χρονικό της αποσυναρμολόγησης ενός παραδοσιακού ξύλινου σκάφους. Ο συνδυασμός επιστημονικών μεθόδων και πρακτικών τεχνικών, για την ορθή επίτευξη ενός πρωτόγνωρου εγχειρήματος» (https://youtu.be/TsxulHnEPEQ).

Μ. Τιλελή, Μ. Σκαρβέλης, Δ. Τσίποτας, Σ. Βαϊραμίδου «Μεθοδολογία και τεκμηρίωση της κατάστασης διατήρησης ξύλινων παραδοσιακών σκαφών. Η περίπτωση εφαρμογής του ΕΛΕΝΗ Π.» (https://youtu.be/W2dDllKLdUE).

Μ. Σκαρβέλης, Α. Ράμμου, Ι. Μπόθος, Δ. Τσίποτας, «Αξιολόγηση μηχανικών αντοχών σε ξυλεία πεύκης, μετά από 80 χρόνια σε χρήση» (https://youtu.be/ZCbI_SElCRw).

Κ. Κολομβάτσος, Π. Φουντάς, Μ. Παπαθανασάκη, «Το ψηφιακό Μοντέλο ΕΛΕΝΗ Π. Και Διαχείρηση της Ψηφιοποιημένης Πληροφορίας» (https://youtu.be/z_NaiQ1Forc).

Β. Χατζηπέτρου, Στ. Βαγενάς, Θ. Διαμαντάς, «Προηγμένες Τεχνολογίες Εικονικής και Επαυξημένης Πραγματικότητας στον Πολιτισμό: Η περίπτωση του SaveWoodenBoats» (https://youtu.be/393QRIoQOyw).

Ιω Παρίσης, «Σκιαθίτες ναυπηγοί και καραβοκύρηδες, 1830-1930» (https://youtu.be/8G5y6kN7Uck).

Ημερίδα, Εισηγήσεις ομιλητών 

  1. https://youtu.be/QebTAOMiTjw (Καλωσόρισμα, κ. Μιχ. Σκαρβέλης και Πρόεδρος ΔΕΞΥΣ)
  2. https://youtu.be/tP5gzsQqr1w (κα. Κ. Αδαμοπούλου)
  3. https://youtu.be/ANepbp6dafw (κ. Ιω. Δρίνης εκ μέρους της κας. Β. Φωτοπούλου)
  4. https://youtu.be/TsxulHnEPEQ (κα. Μαργ. Τιλελή)
  5. https://youtu.be/W2dDllKLdUE (κ. Δημ. Τσίποτας)
  6. https://youtu.be/ZCbI_SElCRw (κ. Μιχ. Σκαρβέλης)
  7. https://youtu.be/z_NaiQ1Forc (κ. Κ. Κολομβάτσος)
  8. https://youtu.be/393QRIoQOyw (ομάδα ReadLab)
  9. https://youtu.be/8G5y6kN7Uck (κ. Ιω. Παρίσης)
  10. https://youtu.be/athnSWMX64M (Αποφώνηση, κ. Δημ. Τσίποτας) 

Τελικό Συνέδριο 

Με την ολοκλήρωση του έργου οι εταίροι του SaveWoodenBoats διοργάνωσαν Διεθνές Συνέδριο για τη “Διάσωση Ξύλινων Παραδοσιακών Καϊκιών μέσω Ψηφιακής αποτύπωσης τους, ανάπτυξης ολοκληρωμένης πλατφόρμας περιήγησης και εφαρμογών AR/VR” το οποίο διεξήχθει στις 25 & 26 Σεπτεμβρίου, στο Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Ύδρας. 

Με αφορμή τις εργασίες διάσωσης και αποκατάστασης ενός από τα μοναδικά ξύλινα παραδοσιακά σκάφη της χώρας μας, του Ελένη Π., το οποίο έχει κατασκευαστεί με προβιομηχανικές τεχνικέςτο συνέδριο είχε ως στόχο να προτείνει μία νέα προσέγγιση στα διεθνή δεδομένα στους τομείς της διάγνωσης, συντήρησης, τεκμηρίωσης και ανάδειξης ξύλινων και άλλων ιστορικών πολιτιστικών μνημείων και παραδοσιακών κατασκευών, με την ανάπτυξη νέων καινοτόμων μεθοδολογιών και εργαλείων, σε ότι αφορά την προστασία και διάσωση του Νεότερου Πολιτιστικού Αποθέματος και της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας. 

Το συνέδριο φιλοξένησε τις παρουσιάσεις των αποτελεσμάτων των εταίρων του έργου, προσκεκλημένες ομιλίες, συμπόσια, προφορικές και αναρτημένες ανακοινώσεις, που κάλυψαν σημαντικό εύρος θεματικών ενοτήτων. Έφερε σε επαφή φορείς, ερευνήτριες και ερευνητές σε πεδία συναφή με τον πολιτισμό, τις ξύλινες παραδοσιακές κατασκευές και ειδικά τα ξύλινα παραδοσιακά σκάφη, την εκπαίδευση, την εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων και τεχνολογιών και την επικοινωνία και παρείχε ένα επιστημονικό βήμα για την παρουσίαση και συζήτηση πρόσφατων ερευνητικών ευρημάτων. 

Παράλληλα, το συνέδριο αποτέλεσε αφορμή διεπιστημονικού διαλόγου σχετικά με το παρόν και το μέλλον της μελέτης ζητημάτων που απασχολούν την ελληνική και διεθνή κοινότητα και αφορούν τα επαπειλούμενα ξύλινα παραδοσιακά σκάφη και τις ιστορικές κατασκευές εν γένει και τη διάσωση τους. 

Η θεματολογία του συνεδρίου αφορούσε: 

  • Παρουσίαση ιστορικών και τεχνολογικών στοιχείων, ξύλινων παραδοσιακών σκαφών πολιτιστικής κληρονομιάς διεθνώς, με σκοπό την ανάδειξη και διάσωση τους με νέες τεχνολογικές μεθόδους εφαρμογής 
  • Παρουσίαση περιπτώσεων εφαρμογής (case studies) διατήρησης και συντήρησης ξύλινων παραδοσιακών σκαφών, αλλά και ξύλινων μνημείων και κατασκευών πολιτιστικής κληρονομιάς γενικά 
  • Εφαρμογές μεθόδων τεκμηρίωσης και αποτυπώσεων, ψηφιακής τεχνολογίας τρισδιάστατων απεικονίσεων (3D scanning, φωτογραμμετρία, κ.α.) σε ξύλινα παραδοσιακά σκάφη, μνημεία και κατασκευές πολιτιστικής κληρονομιάς 
  • Εφαρμογή μεθόδων παρουσίασης και προβολής εικονικής πραγματικότητας (virtual reality), augmented reality (επαυξημένης) και mixed reality, σε κατασκευές πολιτιστικής κληρονομιάς 
  • Ερευνητική, εμπορική και εκπαιδευτική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων εφαρμογών ψηφιακών τεχνολογιών ξύλινων παραδοσιακών σκαφών, πολιτιστικών μνημείων και κατασκευών, ως αναβαθμισμένα τεχνολογικά προϊόντα 

Τελικό Συνέδριο, Εισηγήσεις ομιλητών 

1η ημέρα 

  1. https://youtu.be/zmuIqDtt2Cs (κα. Κ. Αδαμοπούλου) 
  2. https://youtu.be/JFtIF9JKhFw (κ. Παν. Τουλιάτος) 
  3. https://youtu.be/NnrEggSu0HM (κα. Σταυρ.-Βίλλυ Φωτοπούλου) 
  4. https://youtu.be/OK_1q_WnNxQ (κ. Ιω Παρίσης) 

2η ημέρα 

  1. https://youtu.be/O3gjkrE1X1M (κα. Μάρθα Παπαδοπούλου) 
  2. https://youtu.be/CRf5ihquq1o (κα. Παν.  Δεβετζή) 
  3. https://youtu.be/0j0n2S27G_Q (κ. Στεφ. Βαγενάς) 
  4. https://youtu.be/1HSTXFJOuzs (κ. Κ. Κολομβάτσος) 
  5. https://youtu.be/buWsWrzPiNo (κα. Μαργ. Τιλελή) 
  6. https://youtu.be/W2qs5vM-IDI (κ. Μιχ. Σκαρβέλης) 
  7. https://youtu.be/n-k3AEA5dvs (κ. Δημ. Τσίποτας)