Η ναυπήγηση ξεκινά με την επιλογή του σημείου όπου θα κατασκευαστεί το καΐκι. Σε αυτή τη θέση θα παραμείνει μέχρι τη μεταφορά του στη θάλασσα με τρέιλερ. Το έδαφος πρέπει να είναι επίπεδο και καλά πατημένο. Ο χώρος της ναυπήγησης και της σάλας στεγάζεται με μεταλλική κατασκευή, προκειμένου να μην επηρεάζει ο ήλιος και η βροχή, αλλά ακόμα και ο δυνατός αέρας του χειμώνα, την εργασία. Δημιουργούνται τρεις «τάκοι» από γερά ξύλα, αλφαδιασμένοι σε ευθεία γραμμή, ανά δύο μέτρα, σε ύψος μισό μέτρο περίπου. Πάνω στους τάκους στέκεται η καρίνα του σκάφους. Μ’ αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται η εργασία χαμηλά, αλλά και η τοποθέτηση του καϊκιού στο τρέιλερ, ή αντίστοιχα στα βάζα, στην περίπτωση που η καθέλκυση γίνεται πάνω στη σχάρα καθέλκυσης. Οι κορμοί των δέντρων, αφού ξεφλουδιστούν και παραμείνουν μερικές εβδομάδες στη θάλασσα , έρχονται στο ναυπηγείο και αφήνονται στον ήλιο να ξεραθούν. Ξεχωρίζονται οι ίσιοι, για την καρίνα, το σωτρόπι και τα μαδέρια της κουβέρτας, και οι στραβοί, για τα ποδοστάματα, τους νομείς και τα υπόλοιπα. Οι κορμοί πρώτα σχίζονται σε μαδέρια των 7-8 εκ. για να είναι ελαφρύτερα και να φαίνονται οι ίνες τους αλλά και η ποιότητα στο εσωτερικό τους. Ύστερα τοποθετούνται σε στοίβες με άλλα μαδέρια παρόμοιας καμπυλότητας. Οι κορμοί θα πρέπει να υποστούν κοπή κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όχι μόνο λόγω του ότι τότε περιέχουν λιγότερους χυμούς, αλλά και επειδή η θερινή υλοτομία αυξάνει τους κινδύνους φθοράς του ξύλου. Κατά τη θερινή υλοτομία, υπάρχει ο κίνδυνος ρωγμών λόγω της άμεσης έκθεσης στις υψηλές θερμοκρασίες, όπως φαίνεται και στην εικόνα που ακολουθεί, καθώς και της πιθανής προσβολής από έντομα και μύκητες. Για να μειωθούν αυτοί οι κίνδυνοι, προτείνεται το πριόνισμα, το καλό ξεφλούδισμα και ο εμβαπτισμός στη θάλασσα. Στο παρελθόν, στην Ελλάδα, οι κορμοί κόβονταν το χειμώνα και εκτίθεντο στις καιρικές συνθήκες του δάσους για τουλάχιστον έξι μήνες, προτού μεταφερθούν στο ναυπηγείο όπου υφίσταντο επιπλέον η διαδικασία ξήρανσης. Τα ξύλα απαιτείται να υποστούν διαδικασία ξήρανσης λόγω ποικίλων αιτιών:

1. Ελαχιστοποίηση παραμορφώσεων, ραγαδώσεων και στρεβλώσεων, προσδίδοντας στο
   ξύλο σταθερότητα στη χρήση του.
2. Πρόληψη από μύκητες, έντομα, βακτήρια και μικροοργανισμούς, καθώς αυτοί
   αναπτύσσονται σε υγρασία άνω των 20%
3. Διευκόλυνση του εμποτισμού, καθώς τα κύτταρα δεν περιέχουν χυμούς.
4. Ενίσχυση της μηχανικής αντοχής του ξύλου.
5. Αποτροπή της επιβίωσης μικροοργανισμών και μυκήτων λόγω υψηλών θερμοκρασιών
   κατά την τεχνητή ξήρανση.
6. Μείωση του βάρους του ξύλου.

Ο χώρος ξήρανσης πρέπει να είναι επίπεδος, σκιερός και καλά αεριζόμενος. Η σωστή στοίβαξη των ξύλων είναι κρίσιμη για την αποφυγή σφαλμάτων ξήρανσης. Για παράδειγμα, τα ξύλα που χρησιμοποιούνται για πέτσωμα απαιτούν περίπου ένα χρόνο ξήρανσης, σε αντίθεση με τα ξύλα του σκελετού που δεν απαιτούν προηγούμενη ξήρανση λόγω έκθεσής τους στον ήλιο. Σε παραδοσιακά ναυπηγεία, το ξύλο στοιβάζεται αμέσως για να αποφευχθεί η σκέβρωση. Στην ελληνική παραδοσιακή ναυπηγική η τρυπητή χρησιμοποιείται για να μην υπάρχει σκέβρωση στα ξύλα, κάτι που συναντάται μόνο στα ελληνικά ναυπηγεία.

Σφάλματα ξήρανσης

Σε περίπτωση που δεν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για τη ξήρανση, το ξύλο ενδέχεται να υποστεί αρνητικές επιπτώσεις όπως ραγάδες, παραμόρφωση, κατάρρευση, και προσβολές από μύκητες. Οι ραγάδες προκύπτουν λόγω της διαφορετικής ταχύτητας εξάτμισης του νερού και της ύπαρξης εσωτερικών τάσεων στο ξύλο.

Εικ1. Ρωγμές στην ξυλεία λόγω ξήρανσης

Το σκέβρωμα αποτελεί ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα που προκύπτει κατά τη διαδικασία της ξήρανσης. Η μορφή της επιφάνειας παίζει καθοριστικό ρόλο στον τρόπο που εμφανίζεται το σκέβρωμα, είτε προκύπτει από εφαπτομενική είτε ακτινική τομή, όπως φαίνεται στην εικόνα που ακολουθεί. Η αυξητική κατεύθυνση του ξύλου αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τις παραμορφώσεις που θα προκύψουν.

Εικ2.Παραμορφώσεις του ξύλου