Tο «ΕΛΕΝΗ Π.», ένα από τα μεγαλύτερα Περάματα που διασώζονται (ολικό μήκος 22.20 μ.), κατασκευασμένο στη Σκιάθο, από την πιο γνωστή οικογένεια ναυπηγών του νησιού τους Μυτιληναίους. Το πλάτος νηολόγησης του είναι 7,10 μ., το βάθος νηολόγησης 2,50 μ., η δε ολική του χωρητικότητα είναι 77,54 κόροι και η περίμετρος της μεγίστης εγκάρσιας τομής του 10,60 μ. Το σκάφος, με νηολόγιο Ύδρας 167, έχει μηχανή MERCEDES εσωτερικής καύσεως 200 ΒΗΡ. Η ναυπήγηση του «ΕΛΕΝΗ Π.» ξεκίνησε το 1939 και ολοκληρώθηκε σχετικά σύντομα, ωστόσο κατά τη διάρκεια του πολέμου που μεσολάβησε το σκαρί παρέμεινε έξω, με αποτέλεσμα, το καΐκι να κάνει «κοιλιές» πράγμα που τελικά το ωφέλησε ως προς τη χωρητικότητα. Το «ΕΛΕΝΗ Π.» καθελκύστηκε τελικά το 1951 αρχικά με την ονομασία «ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Δ.». Αργότερα μετονομάστηκε σε «ΤΖΙΝΑ Τ.» για να βαφτιστεί με τη σημερινή του ονομασία στη δεκαετία του ’60. Η κατασκευή του έχει γίνει όλη με χειροκίνητα εργαλεία και με τεχνικές που εφαρμόζονταν για αιώνες στους ταρσανάδες του Αιγαίου. Ο τύπος του σκάφους το «Πέραμα» αποτελεί επίσης τη συνέχεια μιας παράδοσης αιγαιοπελαγίτικων σκαφών που προέρχονται πιθανώς από τους πρώτους Βυζαντινούς αιώνες, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι ειδικοί επιστήμονες.

 

 

eleni-1

 

Το παραδοσιακό ξύλινο σκάφος ΕΛΕΝΗ Π. έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο με την ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2140/35244/12.7.1999 (ΦΕΚ 1579/16.8.1999), σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1469/50. Γι’αυτό το λόγο, έχει ήδη κατατεθεί σχετικό αίτημα προς την Διεύθυνση Νεότερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς για να συγκροτηθεί μια πενταμελής επιτροπή βάσει του αρ. 26 του Ν.3028/2002 (μετά τη ρύθμιση που προβλέπει το αρ.63 του ν.4481/2017), προκειμένου να εξετάσει την κατάσταση του σκάφους και να προτείνει μέτρα διαφύλαξης της αυθεντικότητάς του. Αν και η Επιτροπή δεν λαμβάνει απόφαση για οποιαδήποτε παρέμβαση στο σκάφος, ωστόσο καταθέτει στη Διεύθυνση Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς αιτιολογημένο πόρισμα με τις προτάσεις της και αντίστοιχο φωτογραφικό υλικό. Το πόρισμά της περί επισκευής ή ανακατασκευής θα συμπεριληφθεί στην εισήγηση της ανωτέρω Υπηρεσίας ΥΠΠΟΑ προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων.

Η τροφοδοσία του κατεξοχήν ιστορικού νησιού της Ύδρας καθόλη τη μεταπολεμική περίοδο με το «ΕΛΕΝΗ Π.», το καθιστά αναμφίβολα ένα μοναδικό ιστορικό στοιχείο των τελευταίων πενήντα χρόνων από τη ζωή του νησιού. Το «ΕΛΕΝΗ Π.» θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ζωντανό σύμβολο για την πρόσφατη ιστορία της Ύδρας, την περίοδο της ανάδειξης των πρώτων τουριστικών νησιών και των πρώτων προστατευόμενων οικισμών στη χώρα μας, μεταξύ των οποίων η Ύδρα κατέχει ασφαλώς τα πρωτεία. Το 2000, ύστερα από προσπάθειες του Ιστορικού Αρχαιολογικού Μουσείου Ύδρας (ΙΑΜΥ), το Ελένη Π. μεταφέρθηκε στη Σαλαμίνα για να συντηρηθεί και να μετατραπεί σε πλωτό παράρτημα του μουσείου. Έκτοτε παραμένει στο Ναυπηγείο Κουπετώρη, στο έλεος του καιρού, περιμένοντας μια λύση. Η φθορά έχει καταβάλει τελειωτικά το ιστορικό αυτό «Πέραμα», το χρώμα έχει σκάσει, τα στηρίγματα έχουν μπει μέσα στα πλευρά του σκαριού, η καρίνα έχει φαγωθεί, τα ξύλα έχουν ανοίξει κι έχουν σαπίσει και η ολική κατάρρευση είναι πλέον αναπόφευκτη και πολύ κοντά.